Warszawa, grudzień 2008r. Nr 67
Treść Biuletynu Stowarzyszenia grudzień 2008
Biuletyn Miesięczny
Stowarzyszenia Rynku Kapitałowego
Warszawa, listopad 2008 r. Nr 66
Zapraszamy wszystkich Członków oraz Sympatyków Stowarzyszenia na dyskusję o planowanych przez rząd zmianach w systemie emerytalnym, funkcjonowaniu i wypłatach środków z OFE i trwających w tym zakresie pracach w polskim i europejskim parlamencie. Odbędzie się ona w dniu 14 listopada (piątek) o godz. 17 w Biurze Pani Prezes Ewy Tomaszewskiej przy ul. Bagatela 10 m.19 (I piętro, wejście od podwórka).
Zarząd Stowarzyszenia
OD REDAKCJI
Zapraszamy do lektury kolejnego numeru Biuletynu Miesięcznego Stowarzyszenia Rynku Kapitałowego UNFE. Zawiera on Stanowisko Stowarzyszenia w odniesieniu do Uzasadnionej Opinii Komisji Europejskiej w sprawie inwestycji zagranicznych OFE przekazane Grupie Roboczej ds. przeglądu prawa w zakresie możliwości lokowania aktywów otwartych funduszy emerytalnych. Opinię tą przekazujemy Państwu w załączeniu do Biuletynu.
Wszystkich członków oraz sympatyków Stowarzyszenia zachęcamy do współpracy z redakcją Biuletynu, chętnie opublikujemy przygotowane przez Państwa teksty.
Zapraszamy też do odwiedzenia strony internetowej Stowarzyszenia: www.srkunfe.webpark.pl, na której dostępne są między innymi wszystkie biuletyny Stowarzyszenia.
Redakcja
Stanowisko Stowarzyszenia w odniesieniu do Uzasadnionej Opinii Komisji Europejskiej w sprawie inwestycji zagranicznych OFE
W związku z przekazanym przez sekretariat Rady tekstem Uzasadnionej Opinii Komisji Europejskiej w sprawie inwestycji zagranicznych OFE Stowarzyszenie Rynku Kapitałowego wnosi o odrzucenie jej i nie dokonywanie zmian żądanych przez Komisję Europejską.
Stowarzyszenie pragnie podnieść, że opinia oparta jest na błędnych przesłankach i w sposób nieprawidłowy opisuje kształt polskiego systemu emerytalnego, co w decydujący sposób wpływa na jej kształt.
1. Na str. 5 w przypisie 4 zawarty jest błędny opis repartycyjnego komponentu nowego systemu emerytalnego. Odnosi się on bowiem do systemu o zdefiniowanym świadczeniu mającego zastosowanie do osób nie objętych reformą emerytalną. W stosunku do osób objętych reformą emerytalną także repartycyjny komponent systemu emerytalnego oparty jest na zasadzie zdefiniowanej składki, analogicznie jak w przypadku części kapitałowej, a jedyną różnicą z punktu widzenia wysokości świadczenia jest inny sposób uaktualnienia wysokości wpłaconych składek (w przypadku części repartycyjnej – poprzez zastosowanie określonej klauzuli waloryzacyjnej). W nowym systemie świadczenie z części repartycyjnej, wbrew stanowiska KE, nie zawiera ekwiwalentu podstawowego zasiłku socjalnego, ani gwarantowanego minimum i górnego limitu. Gwarancja minimalnego poziomu świadczenia dotyczy obu komponentów – pochodzącego z części repartycyjnej i z pochodzącego z obowiązkowej części kapitałowej (OFE).
2. OFE, wbrew stanowisku KE, nie prowadzą działalności gospodarczej, gdyż nie mają celu zarobkowego. Cel zarobkowy mają natomiast zarządzające nimi prywatne podmioty – powszechne towarzystwa emerytalne (PTE) działające w formie spółek akcyjnych. OFE są odrębnymi od nich osobami prawnymi o charakterze fundacyjnym. Oznacza to, że nie stanowią one własności zarządzających nimi PTE, które są ich organami. Istnieje pełna separacja prawna aktywów OFE i aktywów PTE. Wartość netto aktywów OFE jest dzielona przez ilość jednostek rozrachunkowych przypisanych poszczególnym członkom OFE. Oznacza to, że zmiana wartości aktywów netto OFE wpływa na wartość jednostki rozrachunkowej. Efektywność działania OFE oceniana jest przez zmianę wartości jednostki rozrachunkowej poprzez mechanizm minimalnej stopy zwrotu. Fakt, że działalność OFE polega na inwestowaniu aktywów nie oznacza, że OFE prowadzą działalność gospodarczą w tym zakresie. Działalność gospodarczą w zakresie zarządzania aktywami OFE prowadzą bowiem nie OFE, a zarządzające nimi PTE. To ich wynik finansowy jest uzależniony m.in. od wyników prowadzonej przez nie działalności w zakresie zarządzania aktywami OFE.
3. Nieprawdziwe jest twierdzenie KE, że zyski OFE pochodzą z opłat administracyjnych oraz opłat za zarządzanie aktywami. Wynik finansowy OFE uzależniony jest od efektów zarządzania jego aktywami przez PTE. Zarówno opłata od składki jak i opłata za zarządzanie pobierana jest na rzecz PTE i obniża wynik osiągany przez OFE (opłata od składki zmniejsza wartość składki trafiającej do aktywów OFE, więc zmniejsza wolumen aktywów OFE, opłata za zarządzanie jest potrącana z aktywów OFE, zmniejszając wartość aktywów OFE, a więc i wartość jednostki rozrachunkowej będącej miernikiem działalności OFE. Wpływy z opłaty od składki, jak i opłaty za zarządzanie, a także z tytułu rachunku premiowego i opłaty za zmianę funduszu przed upływem terminu określonego w ustawie, stanowią zysk nie OFE lecz odrębnego od OFE podmiotu prawnego jakim jest PTE. Co potwierdza, że to nie OFE, lecz PTE prowadzą działalność gospodarczą, a opinia KE pomija fakt prawnej separacji OFE i PTE i ich odmiennych ról i pozycji w nowym systemie emerytalnym w Polsce. Nie ma żadnej wątpliwości, ze w świetle ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych OFE nie prowadzą działalności zarobkowej. Charakter taki ma wyłącznie działalność PTE, które są odrębnymi od OFE podmiotami prawnymi, wyposażonymi w odrębną osobowość prawną. Z tych przyczyn wnioskowanie KE zawarte na str. 7 oparte na uznaniu OFE za podmioty prowadzące działalność zarobkową jest całkowicie wadliwe, gdyż rozumowanie to dotyczy w rzeczywistości PTE, a nie OFE. W szczególności za całkowicie wadliwe należy uznać zakwalifikowanie OFE jako przedsiębiorstw o charakterze zarobkowym.
4. KE w swojej opinii błędnie opisała kształt systemu gwarancyjnego. Wg KE to fundusze własne OFE mają być jednym ze źródeł pokrycia niedoboru w OFE. Jest to teza sprzeczna z obowiązującym stanem faktycznym. Źródłem pokrycia niedoboru mają być bowiem fundusze własne PTE zarządzającego OFE, a nie fundusze własne OFE. Pokrycie niedoboru następuje poprzez zwiększenie wartości jednostki rozrachunkowej, co następuje bądź poprzez wpłatę środków do funduszu, bądź poprzez umorzenie jednostek rozrachunkowych zapisanych na rachunku rezerwowym prowadzonym przez OFE na rzecz PTE albo z wykorzystaniem środków Funduszu Gwarancyjnego.
5. Niezgodne ze stanem faktycznym jest stanowisko KE, że aktywa OFE są własnością członków OFE. Ze względu na fakt wyposażenia OFE w osobowość prawną i brak w polskim prawie konstrukcji własności beneficjalnej, aktywa OFE stanowią własność OFE jako odrębnej osoby prawnej. Członkom OFE nie przysługują żadne uprawnienia właścicielskie w stosunku do aktywów OFE. W szczególności członkowie OFE nie są współwłaścicielami aktywów OFE (ani w ramach współwłasności łącznej, ani współwłasności ułamkowej). Członkom OFE przysługują jedynie uprawnienia o charakterze obligacyjnym (takie jak roszczenie o wypłatę do zakładu emerytalnego, bądź wypłatę transferową). Aktywa OFE nie wchodzą także w skład wspólności ustawowej, a jedynie roszczenia opisane wyżej.
6. W świetle przebiegu obecnego kryzysu na rynkach finansowych także argument KE dotyczący zmniejszenia ryzyka inwestycyjnego poprzez dywersyfikację geograficzną należy uznać za chybiony. PTE zarządzający OFE mają zdecydowanie większe szanse podjęcia prawidłowych decyzji inwestycyjnych w odniesieniu do rynku, który najlepiej znają, niż w przypadku innych rynków. Dzięki obecnemu kształtu regulacji dotyczących limitów inwestycyjnych OFE uniknęły one strat związanych z inwestycjami w instrumenty związane z amerykańskimi kredytami hipotecznymi i oparte na nich instrumenty pochodne oraz instrumenty emitowane przez amerykańskie instytucje finansowe.
7. W trakcie negocjacji akcesyjnych KE zobowiązała Polskę jedynie do dokonania zmian w zakresie inwestycji pracowniczych funduszy emerytalnych, co Polska dokonała przed przystąpieniem do UE. Zatem formułowanie obecnie analogicznych żądań w stosunku do OFE wykracza poza zakres uzgodnień akcesyjnych między KE i Polską. Działanie takie należy uznać za całkowicie nieuzasadnione, bezpodstawne i w złej wierze. Polska podejmowała decyzję o przystąpieniu do UE w oparciu o ustalenia negocjacyjne m.in. w zakresie swobody przepływu kapitałów, nie nakładające na Polskę żadnych ograniczeń w zakresie inwestycji OFE, a jedynie w zakresie inwestycji pracowniczych funduszy emerytalnych, z którego Polska w pełni się wywiązała.
8. Ponadto należy wskazać, że rozważania dotyczące art. 136 ust. 3 ustawy o OFE pomijają fakt, że ich celem jest zapobieżenie przed podwójnym pobieraniem opłaty za zarządzanie – przez PTE i przez towarzystwo funduszy inwestycyjnych zarządzające funduszem inwestycyjnym, w którego jednostki uczestnictwa zainwestowało OFE. Podkreśla to także dodatkowo niezarobkowy charakter działalności OFE, w odróżnieniu od PTE.
Zarząd Stowarzyszenia Rynku Kapitałowego UNFE
Prezes – Cezary Mech
Wiceprezes- Ewa Tomaszewska
Wiceprezes- Paweł Pelc
Adres Stowarzyszenia:
Stowarzyszenie Rynku Kapitałowego UNFE
ul. Korzystna 7
03-623 Warszawa
www.srkunfe.webpark.pl
e-mail:
srkunfe@webpark.pl
Biuletyn Miesięczny
Stowarzyszenia Rynku Kapitałowego